1950-60 DP ve CHP İl Kongreleri

Bursa'da Siyasi Hayat

   

                  

       Demokrat Parti Kongreleri

    Demokrat Parti iktidara geldikten sonra ilk kongresini 1951 yılında gerçekleştirmiştir. Hakimiyet gazetesi kongrenin yapılacağını “DP İl Kongresi Bugün Yapılıyor; Koraltan, Menderes, Köprülü, Köymen, Karaosmanoğlu ve arkadaşları bugün Tayyare ile gelecek” şeklinde manşet olarak vermiştir. Haberin devamında kongrenin Tayyare Sineması‟nda gerçekleştirileceği ve konuşmaların salon dışına duyurulması için üç yere daha hoparlör konulacağını yazar. Kongre 14 Mayıs saat 14.00’te Tayyare Sineması’nda Kore Şehitleri ve Atatürk‟ün manevi huzurunda iki dakikalık saygı duruşu ile başlamıştır. Divan seçiminde Bursa Milletvekili Haluk Şaman başkanlığa, Halil Ayan ikinci başkanlığa seçilmiştir. Seçimden sonra kürsüye il idare kurulu başkanı Cemal Zağra çıkmış, kürsüde senelik raporu okuyarak il idare kurulunca verilen vazifeleri yapmaya çalıştıklarını söylemiştir. Kongrede ayrıca okullarda din dersleri verilmesi ve kuran okutulması, muhtaç olmayan kadınların hükümet dairelerinde çalıştırılmaması, randevu evlerinin kaldırılması ve metres hayatının önlenmesi, hükümet işlerinde çalışan karı ve kocadan birinin çıkarılması, komünistlere idam cezası verilmesi, milletvekili ödeneklerinin indirilmesi konularına değinilmiştir.

    Hakimiyet gazetesi, Menderes’in konuşmasından alıntı yaparak şu manşeti atmıştır: “Ben hırsızlık yapmadım ve hükümetin başında kaldığım müddetçe kimseye hırsızlık yaptırmayacağım”.

   Yapılan seçim sonucunda il idare kuruluna Cemal Zağra, Hayri Terizoğlu, Ali Ferruh Yücel, Selahattin Karacagil, Sabahattin Çıracıoğlu, Sıtkı Öziş, Şevki İpekman, Hayati Yeşilova ve Ferit Akçor seçilmiştir.

    Demokrat Parti, Bursa’daki ikinci kongresini 18 Mayıs 1952’de gerçekleştirmiştir. Kongre önceki kongrede olduğu gibi Tayyare Sineması’nda yapılmış; kongre başkanlığına Bursa Milletvekili Saadettin Karacabey, ikinci başkanlığına da Halil Ayan seçilmiştir. İsmet Bozdağ, Hakimiyet gazetesinde ‟Kongrenin İlk günü” adlı yazısında izlenimlerini aktarmıştır. Bozdağ, çok canlı bir kongre yapılmakta olduğunu aktarmış, kongreye katılan delegelerin tek taraflı davranmamalarını istemiştir. Bozdağ, yazısının devamında tek taraflı davranmanın iyi bir davranış olmadığını ve herkesin hakkı verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Bozdağ’ın yazısından DP Bursa il teşkilatında bir çekişme olduğunu çıkarabiliriz.

   Kongrede İnegöl idare kurulu başkanı Kemal Özkan, İsmet Bozdağ’ın da dikkat çektiği durumu ele almıştır: ‟Bazı arkadaşlar il idare heyetini çok acı bir şekilde tenkit ettiler. Dileklerimizi yerine getirmiyorlar dediler. Biz İnegöl delegeleri bu fikirde değiliz. İdare heyeti iktidarı nispetinde bunları yerine getirmiştir.”  

   Bu kongreye başbakan Adnan Menderes ve meclis başkanı Refik Koraltan bizzat katılmış, her iki devlet adamı da ayrı ayrı konuşma yapmıştır. Menderes konuşmasını daha çok iktisat konusuna ayırmıştır: ‟ DP ziraat işlerini ele aldı, öteki iktisadi işleri ihmal etti, diyorlar. Şunu bilhassa belirtmek isterim ki DP bütün iktisadi hayatımızı kucaklayan bir politikanın eseridir. Biz sadece ziraati ele almış bir parti değiliz. Biz milli gelirimizin, milli refahımızın yükselmesini isteyen bir politika peşindeyiz. Devlet fabrika yapar mı? Yapabilir. Yapamaz batıl bir iddiadır. Fakat onun kadar batıl olan bir iddia da millet fabrika yapamaz iddialarıdır. Biz bu iddianın sahibi olarak milletin de fabrika yapabileceğinin inanmış insanlarız. Biz 20 milyonun devlete tekâsüf ettiği ve her işi ondan beklendiği bir devletçiliğe tamamıyla aleyhtarız. Devletçilik politikasının nazariyesi dahi mevcut olmadan birçok memleketlerde fabrikalar kurulmuş, büyük sanayi meydana gelmiştir”. Menderes kongrede kendisine eleştirilerde bulunan muhalefet partisi lideri İnönü’ye de cevap vermiştir: ‟Zamanında bir tek muhalif gazeteye tahammül etmedin. İki büyük siyasi partiyi daha doğmadan öldürdün. Muhalafetten kurtulmak için hangi seçimde bu milletle alay etmediler? Bu halka köyünün, mahallesinin muhtarını bile seçtirmeyi çok gördüler. DP saflarından konuşuyoruz. Böyle rahat konuşacağız. ‟Muhalefetten kurtulmak için‟‟ diye başlayan cümle bizzat kendi hayatının hazin ifadesidir. Kendi başından geçtiği için bunları nasıl da iyi biliyorsun. Zamanlarının bütün devirleri muhalefeti yaratmamak için geçmiştir. Biz böyle bir devirde değiliz. Savaronalar, beyaz trenler artık eriyip gitti.”

   Kongrenin son gününde delegeler çeşitli konuların üzerinde durdular. Mudanya delegesi orman kanununun bir an önce yürürlüğe girmesini, din derslerinin bütün okullara zorunlu olmasını ve radyoda her gün Kuran okutulması isteğini belirtmiştir. İnegöl delegesi İnegöl-Yenişehir yolunun devlet yolları içine alınmasını; Orhaneli delegesi maden işçilerinin 6 aydır maaşlarını alamadıklarını, bu iktidardan önce Orhaneli isminin hiç anılmadığını, DP iktidara geldikten sonra ilçenin isminin anılmaya başlandığını dile getirmiştir. Yapılan seçim sonucunda il idare Kuruluna Selahattin Karacagil, Hayri Terzioğlu, Ahmet Pehlivan, Ali Ferruh Yücel, Şeref Kayalar, Niyazi Akman ve Hayati Yeşilova seçilmiştir.

   Demokrat Parti, Bursa’da iktidardaki üçüncü kongresini 16 Ağustos 1953 tarihinde gerçekleştirdi. Saat 10.00‟da Tayyare Sineması’nda toplanan kongreye ilgi yoğun olmuştur. Kongre başkanlığına Hulusi Köymen, ikinci başkanlığı da Bursa Milletvekili Selim Ragıp Emeç seçilmiştir. Dileklerin okunmasına geçilmiş; dilekler arasında işçi haklarına gereken önceliğin verilmesi, boşanma işlemlerinin de bazı maddelerin kaldırılarak daha kolaylaştırılması, seçim yerlerinde yoklamayı kazanamayan milletvekillerin başka bir yerden aday gösterilmemesi, gelir vergisi konusunda adaletli davranılması gibi konular gündeme getirilmiştir. Daha sonra Bursa Milletvekili Agâh Erozan söz almış ve şunları dile getirmiştir: ‟ DP iktidarı bir mucize kabilinden büyük bir hızla ilerlemektedir. Bu muazzam rakamlar karşısında ben huzurunuzda fazla konuşmayacağım” diye devam etmiş, daha sonra mektep davasında atılan ileri adımları anlatarak şöyle devam etmiştir: ‟ Delik büyük yama küçüktür. DP bir mucize kabilinden bütün bu yamaları birden kapamasına da imkân yoktur. Yalnız davasına inanmış olmamız kafidir”. Erozan konuşmasının devamında ise CHP’yi eleştirerek, ‟Hangi köye yol yaptınız, hangi köye su getirdiniz ve mektep yaptınız. Nerede o devir? Vergi alıyordunuz fakat; mektep yapmıyordunuz. Bugün 1200 köye bu devlet su getiriyor. DP iktidarı memleketin her türlü ihtiyaçlarının en mübrem yollarına gitmektedir. Vaktiyle zorla köylüye yol yaptırıyordunuz” sözleriyle muhalefeti eleştirmiştir.

   Kongrede en dikkat çekici konu, CHP’li eski başbakan Şemsettin Günaltay’ın ‟Bu memlekete namuslu evlatları getireceğiz” sözü olmuş ve bu söz eleştirilmiştir. En ilginç eleştiri ise Mudanya delegesi Adnan Hancıoğlu yapmıştır. Hancıoğlu ‟ Hangi hakla konuşuyor, biz namussuz muyuz? yanıtını vermiş ve ayrıca 1950 senesinde Mudanya Belediyesi tarafından seçimlerden 20 gün önce CHP’ye 5500 lira verildiğini, CHP tarafından bu paranın bir silah gibi kullanıldığını söylemiştir.

   Kongrede Erozan ayrıca, Orhaneli ilçesi için yapılacaklar hakkında müjdeyi vermiştir: ‟Orhanelililere ve sizlere bir müjdeyi takdim edeceğim. Bu sene 850.000 lira vilayete yol için tahsis edilmiştir. Yine milletvekillerinin teşebbüsü ile 300.000 liranın tahsis edildiğini bildirmekle şeref duyarım. Bugün Orhaneli’nde bir radyo dükkânına uğrayanları eskiden deli diye tımarhaneye götürürlerdi. Şimdi sordular ne kadar sattınız dediler. 600 deyince Orhaneli’nin medeniyetin en yüksek seviyesine ulaştığını anlamışlardır. Bugün madenlerde çalışan köylülerimiz 200 kuruştan 500 kuruşa kadar yevmiye almaktadırlar. Eskiden odun satanların hali bugünküleri düne nazaran çok yüksek seviyededir. Ama hiçbir zaman yapılan işleri değil, yapılmayanları alıp konuşurlar”.

   Bursa Milletvekili Saadettin Karacabey ise konuşmasında Bursa’da ve Gemlik’te çimento ve şeker fabrikalarının kurulacağını ayrıca elektrik davasının da halledileceğini belirtmiştir.

   Son olarak Hulusi Köymen de DP’nin yükselişinden bahsetmiş, CHP‟nin 25 yılda yapamadığı yol miktarının 3 sene gibi kısa bir sürede yapıldığı üzerinde durmuştur.

   1955 Bursa il kongresi ise 5 Haziran saat 9.00'da Tayyare Sineması’nda gerçekleştirilmiştir. Kongreye Bursa milletvekilleri de iştirak etmiştir. Kongrenin başkanlığına Hulusi Köymen, ikinci başkanlığına da Sadettin Karacabey getirilmiştir. Kongrede delegeler genel olarak karaborsanın önüne geçilmesi ve karaborsacıların ağır cezalarla cezalandırılmaları konusunu dile getirmişlerdir. Hakimiyet gazetesinde ‟Kongreden Sonra” başlıklı köşe yazısında kongrenin güzel bir hava içinde geçtiği, delegelerin diğer kongrelere örnek olacak şekilde memleket meselelerini tartıştıklarını yazmıştır.

   Delegeler farklı konular üzerinde de durmuştur. Merkez delege Ömer İşverenler Kiremitçi Mahallesi’nin bir okula ihtiyacı olduğunu belirtmiş, Ulucami kapısının üç senedir yapılmadığını anlatarak bunun ne zaman halledileceğini sormuştur. CHP’lilerin ise Bursa’ya hizmet teşkil edecek hiçbir teşebbüste bulunmadıklarını aktarmıştır. Bir diğer delege de seyyar ve küçük esnaf vergisinin kaldırılmasının çok yerinde olduğunu bu kanunla 350 bin esnafın vergiden muaf tutulduğunu aktarmıştır. Karacabey delegesi, büyük sermayeye sahip olan CHP’nin DP’yi zor durumda bırakmak amacıyla karaborsacılığı onların yaptıklarını işaret ederek Adnan Menderes’in her şeyin hakkından geldiği gibi karaborsanın da hakkından geleceğini söylemiştir. Orhaneli delegesi ise 130 köyde 21 okul olduğunu, diğer okul olmayan köylere de okul yapılmasını istemiştir. Yeni il idare heyeti ise şu şekilde olmuştur: Hayri Terzioğlu, Reşat Oyal, Ferit Akçor, Ferit Odman, Hüseyin Bayrı, Refik Tilkicioğlu, Baki Güney, Selahattin Karacagil, Ahmet Pehlivan.

   Demokrat Parti Bursa’da son kongresini 1958 yılında gerçekleştirmiştir. Tayyare Sineması’nda gerçekleştirilen kongreye başbakan Adnan Menderes başta olmak üzere devlet bakanı Samet Ağaoğlu, Nafia Bakanı Tevfik İleri ve İmar Bakanı Medeni Berk katılmıştır. Bursa milletvekilleri de kongreye iştirak etmişlerdir. Kongre başkanlığına Sadettin Karacabey, ikinci başkanlığına ise Recep Kırım seçilmiştir. Menderes’in şehre gelişini Hakimiyet manşetten vererek ‟Menderes coşkun tezahüratla karşılandı” şeklinde okuyucuya sunmuştur. Kongrede konuşan Samet Ağaoğlu Bursa’nın imar planı için bir hazırlık yapıldığını ve bu çerçevede İtalyan bir mimarın şehri yakında ziyaret edeceğini açıklamıştır. Kürsüye gelen Tevfik İleri ise Bursa’da yeni Kız ve Erkek Lisesi’nin yapılacağı müjdesini vermiştir. İleri’den sonra alkışlar arasında kürsüye Menderes çıkmıştır. Menderes konuşmasında 1950’den bu yana yapılan işlerin 27 senede yapılanlardan 5-10 misli fazla olduğunu aktarmış, parti içi meselelere değinerek “Size partimizin iç işlerinden bahsedeceğim, partisinin yüksek kademesinde vazifeli bulunan arkadaşlarımın görüşlerini olduğu gibi size aksettirmek fırsatından istifade edeceğim. Bu son seçimlerden yer yer kayıplarımız olmuştur. Fakat, onlar muhaliflerimiz değil kazançlarımız olmuştur, şeklindeki Tevfik İleri arkadaşımın sözlerine ehemmiyetle işaret etmek isterim. Bundan evvel karşımızdakiler belediye seçimlerine iştirak etmediler. Halbuki fiiliyatta iştirak ettiler. Fakat netice hepimizce malum. Mamafih partimizden 60-70 arkadaşın ayrılmasıyla dilhun olduk” diye konuşan Menderes Bursa’da bu durumun böyle olmadığını belirterek, ‟Bu seçimlerden sonra ilk defa olarak bir vilayet kongresini bu bakımdan tebrik ediyorum” şeklinde konuşmuştur. Menderes ayrıca, iktidara gelmeden önce halkın ekonomik açıdan zor durumda olduğunu, bugün ise durumun tam tersi şeklinde değiştiğini söylemiş, salondakilere “1950’den evvel mi iyi yaşıyordunuz, bugün mü?” sorusunu yöneltmiştir. İl idare kuruluna Hayri Terzioğlu, Ekrem Paksoy, Abdi Biçen, Cemal Zağra, Reşat Oyal, Ziya Uğur, Esat Günişen, Kasım Önadım seçilmiştir.

              

Soldan: Mustafa Doğancı, Balım Manifatura sahibi İbrahim Kırtay ve Ramazan Oruç 1958
DP il kongresi vesilesiyle Çelikpalas Otel'deler. (Şekip Doğancı arşivi- Yenişehir gazetesi, sayı 2223/54

   Sonuçta DP Bursa teşkilatı, genel olarak iyi ilişkiler içinde olmuştur. Delegeler yaşadıkları ilçenin sorunları dile getirmiş ve bu sorunlara çözüm bulunmaya çalışılmıştır. Bunun neticesinde Bursa girdiği bütün seçimlerde oyunu DP lehine kullanmıştır.

      Cumhuriyet Halk Partisi Kongreleri

     CHP muhalefete düştükten sonra Bursa’da ilk kongresini 1951 yılında gerçekleştirmiştir. Ant gazetesi ‟CHP İl Kongresi Bugün Başlıyor”, Kongrede Demokrat Partinin Hatalı gidişi belirtilecek” şeklindeki haberiyle durumu ele almıştır.

    Derviş Sami Taşman, ‟Kongreye Başlarken” adlı köşe yazısında, kongrenin birçok bakımdan önemli olduğunu aktarmıştır. Bu kongre ile CHP’nin durumu ve gücünü meydana konacak olması açısından büyük ehemmiyet taşıyacağını belirten Taşman, kongrenin partililer arasında olduğu kadar vatandaşlar arasında da büyük önemle takip edileceğini ve vatandaşların partinin geleceğini kimlere emanet bırakıldığını büyük bir hassasiyetle takip edeceğini yazmıştır.

    Yapılan yoklamadan sonra il başkanı Edip Rüştü Akyürek konuşmasıyla kongreyi açmıştır. Akyürek, kongrede okunan raporu değerlendirerek, çalışmaların devam edeceğini, kongreyle sınırlı kalmayacağını beyan etmiştir. Genel kurul idare üyesi Kemal Satır ise, demokrasinin 1946’dan bu yana yerleşmesi için ellerinden geleni yaptıklarını fakat demokrasinin her şeyden önce tecrübe isteyen bir rejim olduğunu belirtmiş, bu süreç içerisinde bir takım hatalar yaptıklarını, bu hataları düzeltmeye çalıştıklarını ve bunda da başarılı olduklarını aktarmıştır. Seçimlerde er geç olsa da emanetin geri alınacağını, 14 Mayıs’tan sonraki süreçte sendelediklerini fakat kısa süre içinde toparlandıklarını, iktidarı da eleştirerek halen DP’den bir icraat göremediklerini, ülkeye ne yapılmışsa CHP iktidarının yaptığını söylemiştir.

    İl kongresinde yapılan seçimlerin sonucunda il idare heyeti şu şekilde oluşmuştur: Edip Rüştü Akyürek, Abdurrahman Konuk, Rıza İlova, İbrahim Alp, İhsan İpeker, Burhanettin Ersöz, Hüseyin Kurdoğlu, Nihat Aymergen, Fahri Batıca, Mehmet Urgancıgil. İl başkanlığına ise Edip Rüştü Akyürek seçilmiştir.

    21 Aralık 1952 tarihinde yapılan kongre, Tayyare Sineması’nda gerçekleştirilmiştir. Taşman, ‟Tarihi Kongre” başlığı ile yazdığı köşesinde şunları aktarmıştır: ‟Bugün il kongresinde kanun ve nizam anlayışı içinde bu mücadelenin bir numunesine şahit olacağız. CHP’nin iman ve memleket aşkı ile dolu olan üyelerinin bu davada lüzumlu olan feragat ve fedakârlıkla her güçlüğü yenerek muvaffak olacaklarına bütün kalbimizle inanıyoruz” sözleriyle kongrenin önemine dikkat çekmiştir. Sadrettin Çanga ise köşesinde şunları aktarmıştır: ‟Bursalılar bugün yapılacak CHP kongresini takip ettikleri takdirde diğer partilerin kongreleri ile mukayese yapma imkânı bulacaklardır. Bilhassa iktidar partisinin kongresine hâkim olan menfaat havası ile oradan yükselen seslerin neticesi olan hadiselerin memleketteki akisleri CHP kongresindeki emniyet verici hava altında vatandaşların dikkatlerine bir daha arz edilecektir” sözleriyle CHP kongrelerinin diğer partilerin kongrelerinden ayrılan yönünü belirtmiştir.

    Kongre iktidara sert eleştirilerle başlamıştır. Kahramanmaraş eski milletvekili Emin Soysal ‟Bütün vaatlerini iktidar koltuklarına geldikten sonra bir anda unuttular” derken, merkez ilçe başkanı Mehmet Çelikpaşa ise kürsüden şunları aktarmıştır: ‟ Önümüzde çetin bir mücadele devresi vardır. İktidarın müsadere kanunu bizi manen kuvvetlendirecektir. İktidar, CHP’nin günden güne kuvvetlendiğini fark edince yeni tertiplerin peşinde koşmaya başlamıştır. Bunlar ne olursa olsun ve hangi yönden gelirse gelsin parti olarak fert olarak karşı geleceğiz”. Çelikpaşa’nın ardından konuşan Edip Rüştü Akyürek parti mallarına el konulmasına tepki göstermiş ve partiyi bu şekilde yıldıramayacaklarını belirtmiştir.

    Kongrede genel olarak işçi haklarına değinilmiş, hafta tatili, işçi ve işveren sendikalarının daha geniş bir şekilde ele alınması konuları üzerinde durulmuştur. Ayrıca, iktidarın Atatürk’ün inkılâplarına karşı tavır sergilediğini ve bu durumun da halkı üzüntüye sevk ettiğini belirtilmiştir. Yapılan seçim neticesinde il başkanlığına Sıddık Tümerkan seçilirken idare heyetine ise Edip Rüştü Akyürek, Rıza İlova, İbrahim Alp, Abdurrahman Konuk, Derviş Sami Taşman, Reşat Türel, Nurettin Foça, Remzi Emiroğlu, Nihat Aymergen, Rasim Demirayak seçilmiştir.

    CHP muhalefetteki üçüncü kongresini 7 Mart 1954 tarihinde gerçekleştirmiştir. Kongreyi il başkanı Remzi Emiroğlu açmış, CHP divan seçim başkanlığına CHP genel sekreter yardımcısı Zihni Betil, ikinci başkanlığa ise Selahattin Çanga seçilmiştir.

    Kongreye katılan Şemsettin Günaltay’ın konuşmasını Ant gazetesi, ‟ İktidara geçmekle memleketin tapusunu da aldık zannına düşmüşlerdir” manşetiyle vermiştir. Günaltay, konuşmasının devamında, karaborsacılığın bu dönemde had safhaya çıktığını, eğer mecliste muhalefetin çokluğu olsaydı bu durumun ortadan kalkacağını belirtmiştir. Günaltay, hayat pahalılığının günden güne arttığını ve bu durumunun DP’nin bilgisiz idarecilerinden kaynaklandığını aktarmıştır.

    Kongrede genel olarak işçi ve işveren sorunlarına değinilmiş, ayrıca bayındırlık ve altyapı çalışmaları eleştirilmiş, bu durumun tarih bir şehir olan Bursa’ya saygısızlık olduğu üzerinde durulmuştur.

    Yapılan seçimler sonucu il başkanlığı görevine Edip Rüştü Akyürek seçilmiştir. İl idare kurulu üyeleri şu kişilerden oluşmuştur: Reşat Türel, Rıza İlova, İbrahim Alp, Remzi Emiroğlu, Abdurrahman Konuk, Derviş Sami Taşman, Nurettin Foça, İhsan İpeker, Sıddık Tümerkan, Turgut Bulut.

    CHP bir sonraki kongresini 1955 yılında yine Tayyare Sineması’nda gerçekleştirmiştir. 1954 seçimlerinden sonraki ilk kongrenin başkanlığına Selahattin Çanga seçilmiştir. Kongre diğer kongrelere göre daha sönük geçmiştir. Bu durumun nedenini 1954 seçimlerinden alınan neticeye bağlayabiliriz. İl teşkilatı üyeleri birbirlerine eleştirilerde bulunmuşlardır. Kongrede il başkanlığına Edip Rüştü Akyürek seçilmiştir. Yeni idare heyeti ise şu kişilerden oluşmuştur; Rıza İlova, Remzi Emiroğlu, Selahattin Çanga, Mehmet Urcangil, Nurettin Foça, Nuri Erbak, Talat Berent, Şeref Kazıklı, Reşat Türel.

    23 Haziran 1957’deki kongre, bir öncekine göre daha ılımlı bir kongre olmuş, teşkilat üyeleri tarafından 1954 seçimlerindeki başarısızlık irdelenmiştir. Fakat ilerleyen aylarda bir genel seçim daha vardı. Kongreye CHP şenel Sekreteri Kasım Gülek’in katılacak olması kongreye katılımı artırmıştır. Kongre başkanlığına Edip Ünal Erzen, ikinci başkanlığına ise Sadettin Çanga seçilmiştir. Kongre de genel olarak işçi hakları, iktidarın basına yönelik uyguladığı baskı, seçim emniyeti gibi konular üzerinde durulmuştur.

    Kongre de konuşan Kasım Gülek iktidarı sert bir şekilde eleştirmiş, iktidarı seçim tarihini belirleyememe konusunda ‟Seçimlerin günü devlet sırrı mıdır?” şeklinde eleştirmiştir. Ayrıca, seçimlerin adaletli yapılması konusunda tereddütü olduğunu belirten Gülek, subayların da oy kullanması gerektiği üzerinde durmuştur. Ekonomi konusunda bir hayli sıkıntı çekildiğini, geçim sıkıntısının var olduğunu belirtip ‟Buğday Amerika’dan geliyor, İkinci Dünya Harbini göz önüne getirenler en ağır şartlar altında bile çok gerilerde olduğumuzu anlar” şeklinde bir beyanatta bulunmuştur. Kongrede yapılan seçimler sonucunda il idare heyetine Selahattin Çanga, Nurettin Foça, Nuri Erbak, Derviş Sami Taşman, Hüseyin Kultoğlu, Şeref Kazıklı, Hüseyin Kultoğlu, Remzi Emiroğlu seçilmiŞtir.

    CHP 1957 seçimlerinden sonraki kongresini 1958 yılında gerçekleŞtirmiştir. CHP üyeleri bu kongrede, 1957 seçimlerinden aldığı olumlu havayı yansıtmışlardır. Tayyare Sineması’nda gerçekleştirilen kongre de dikkat çeken bir husus Demokrat Parti’den temsilci bulunmasıydı. Belediye Başkanı Reşat Oyal ve il idare kurulundan Baha Cemal Zağra kongrede hazır bulunmuşlardır.

    Kongre başkanlığına Ekrem Amaç, ikinci başkanlığına ise Sıddık Tümerkan seçilmiştir. Kongreye CHP genel sekreteri Kasım Gülek katılmıştır. Kasım Gülek, konuşmasında bir önceki kongrede olduğu gibi ekonomik sıkıntıyı dile getirmiş, Türkiye’nin dışarıda ‟zamistan” olarak anılacağını aktarmıştır.

    Kongrede yapılan seçimler sonucunda il başkanlığına Edip Rüştü Akyürek getirilirken, il idare heyetine Sıddık Tümerkan, Orhan Feyzioğlu, Rıza İlova, Sadrettin Çanga, Turgut Bulut, Hüsnü Aydın, Derviş Sami Taşman, İbrahim Çataloğlu, Nuri Erbak, Edip Ünal Erzen seçilmiŞtir. CHP Bursa teşkilatı muhalefet yıllarında DP’nin kendilerine karşı uyguladığı politika karşısında zor durumda kalmıştır. CHP iktidarla eşit mücadele edememiş, buna rağmen iktidarı eleştirme konusunda geri kalmamıştır. 1957 seçimlerinden sonra ise parti içinde bir ümit doğmuştur.

 Kaynak: 1950-60 Yıllarında Bursa, Bekir Ergin, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, 2016, s. 157-169

       

Bu sitenin son güncelleştirilme tarihi 11/12/22