
|
|
Rasim Balaban
(Emekli
Öğretmen- Yerel Kültür Araştırmacısı)
Taşköprü Mahallesi’ne vardığımızda
kahve açıktı. Selam vererek kahveye girdik. Bir
masada 4-5 kişi köşede oturuyorlardı. Kendimizi tanıttık. Köy kültürü ile ilgili
çalışma yapacağımızı anlattık. Muhtar Sezai Çapkın yardımcı oldu.

KÖYDE GÖREV YAPAN MUHTARLAR: Şemis Seymen, Şahin
Kıvrak, Adem Paşaoğlu, Eyüp Eğin, Kasım Şeniç, Şerafettin Mayıl, Arif Kenar,
İsmet Süren, Hasan Yıldırım, Hasan Engin, Fahrettin Aydoğan, Namık Mayıl,
Sezai Çapkın, Recai Bakü.
Kahveye girince soba ilgi çekiyor.
Fanlı olan döküm soba, mahalle halkı aralarında para toplayarak (8000TL)
Kayseri’den alınmış. Kahvede çay yapılıyor. Yüksel Çevik çay servisi
yapıyordu. Çay fiyatı 2,5TL olmuş. 2025 yılında 5 TL olmuş. Odunları mahalle
halkı imece usulü getiriyorlar. Mahallede iki kahve varmış. Şu
anda belediyeye ait bina kahve olarak kullanılıyor. Bakkal yok.
EĞİTİM: 1930’lu yıllarda Paşa
Beytullah’ın kahvesi 3 yıllık okul olarak açıldı. Cami havlusundaki bina da
okul olarak kullanıldı. Eğitmen Davut Bultan öğrencileri okuturdu. 3. Sınıfı
bitiren 4. Ve 5. Sınıfı Karapürçek veya Adaköy İlkokulu’nda okurlardı. 1954
yılında köye 5 sınıflı ilkokul açıldı. 1992 yılında taşımalı eğitime
geçilince okul kapandı
OKULDA GÖREV YAPAN ÖĞRETMENLER: Eğitmen Davut Bultan,
Kemal Eğin, İbrahim Göç, Mehmet Öğretmen, Türkan Öğretmen, Enise Öğretmen,
Mustafa Çevik.
KÖYDEN YETİŞENLER: İbrahim Göç, Kemal Eğin, Osman
Nuri Yavuz, Şemsettin Şenşahin, Çetin Kenar, Osman Kenar, Yakup İlhan, Şaban
Paşaoğlu, İlknur Göç (Öğretmen), İlhan Bican (Polis), Aziz Eğin (Astsubay).
CAMİ: 1950 yılında yapılan cami tahrip olduğundan
2005 yılında yıkılır, aynısı yeniden yapılarak 02 Mayıs 2010 yılında hizmete
açılır.
MİNARE: 1950 yılında 62 basamaklı yapılan minare 1964
depreminde kısmen hasar görür. Köylü işbirliği ile 52 basamaklı olarak tamir
edilir.
KÖYDE GÖREV YAPAN İMAMLAR:
Kazım Aydemir, Mustafa Aydemir, Mustafa Hoca, Şükrü Hoca, Hamit Bayram,
Ramazan Yörük, Mehmet Hoca, Hüseyin Hoca, Cemalettin Tosun.
1970’li yıllarda Konyalı Ahmet
köye gelir, Murat Kıvrak’ın köy girişindeki arazisini kiralar. Burada tuğla
ocağı açar ve imal edip 1980’li yıllara kadar köye ve çevre köylere satar.
GEÇİM KAYNAKLARI: Hayvancılık (koyun, inek) Günde 700
litre süt üretimi var. Sütleri Yörsan firması alıyor. Tarım (domates, salça
biberi, buğday, arpa, yulaf, şeker pancarı) Önceleri ipekböceği beslenirdi.
Tütün, pamuk, şeker kamışı, kaplıca, darı, ayçiçeği ekilirdi.
HIDRELLEZ: Bir gün önce akşam vakti mahallede ateş
yakılır. ‘Ağrılarım, sızılarım kocakarıların olsun’ diyerek ateş üzerinden
atlanırdı. Gül dibine para gömülür. (Bereketli olsun, Zengin olalım, diye).
Kerim Bozdağ’ın evin yanındaki karaağaçta sallanılırdı. Taşköprü yanında
Dede Türbesi vardı. Burada bulunan dişbudak ağacına dileği olanlar, Kuran-ı
Kerim okurlar, dua ederler, bez bağlarlardı. (Bu bilgi Patikalar
Dergisi’nden alınmıştır.)
HARMAN YERİ: Köy harmanlığı okulun yanında idi. Her
hanenin harman yeri vardı. Buğdaylar orakla biçilir, demet halinde bağlanır,
tarlada dokurcun yapılırdı. (Dokurcun: 13 demetin üst üste yığılmasıdır.)
At, öküz, manda arabalarını çektiği angıçlı arabalarla demetler harman
yerine getirilirdi.

Köye ulaşımı BURULAŞ
sağlıyor. Minibüs saat 09.00, 13.00, 17.00’de mahalleye uğruyor. Yolcu
ücreti 12,75 TL Susurluk minibüslerine binerek de köye ulaşım sağlanıyor.
Susurluk minibüsleri yolda indiriyor, ücret 20.00 TL.
Mahallede 30 hanede 85 nüfus yaşıyor. 80 seçmenin oy kullandığı söylendi.
Mahalle halkı çiftçilik (yonca, buğday,
mısır, ayçiçeği) hayvancılık (koyun, keçi, inek) yaparak geçimini sağlıyor.
300 koyun, 25 keçi, 3 hanede inek besleniyor. Üç kişi Karapürçek’te Kurulu
olan Has tavuk şirketinde çalışıyor. Mahalle sınırlarında 5 tavukhane var.
Dışarıdan gelen iş insanları işletiyorlar. Birkaç tarlada ceviz ekilmiş.
Evlerin önünde zeytin ağaçları var. Ancak önceki yıllarda aşırı soğuktan
yanmışlar. Yeniden yeşillenmeye başlamış.
Mahallede 100 dönüm mera, 3000 dönüm ekilir
arazi var. Sütler üyesi oldukları Çeltikçi Kooperatifi tarafında
alınıyormuş. Süt üretimi azaldığı ve taşıma maliyetleri yükseldiği için
kooperatif alımı durdurmuş, Susurluk Çataldağ firması alıyor. Günlük süt
üretimi 300 litre.
1970’li yıllarda yapılan
Bursa-İzmir yolunun ikiye böldüğü köy merasına gittik. Merada bir sürü koyun
vardı. 2001 yılında köye yerleşen 1954 doğumlu Dursun Aydın koyunculuk
yapıyor. Burada mera az olduğu için, ilkbahar geldiğinde koyunlarını Sürmene
yaylalarına götürdüğünü söyledi. Yaklaşık 100 koyun, 10 keçi besliyor.
Keçilerin sütlerini sağıp, evimizin ihtiyacını karşılıyorum.
Yahyaköy, Karapürçek
(Susurluk), Adaköy, Kosova köyleri komşu köyler.
1964 depremi köyü etkilemiş. İki deprem evi yapılmış. İdris Yıldırım ve İzzet
Eğin’e ait olan evlerden biri başkası tarafından satın alınarak, restore
edilmiş. İzzet Eğin’e ait olan evde kimse oturmuyor. Yığma tuğla ile inşa edilen
binaları Karapürçekli inşaat ustaları tarafından yapılmış.
1983 yılında muhtar Hasan Yıldırım zamanında anayol kenarındaki köy arazisine
yaklaşık 10 dönüm fıstık çamı dikilmiş.
Köyün yanında geçen Küçük Karadere Çayı, Balıkesir il sınırını ayırıyor. Bu
dere Paşalar, Bostandere, Karapürçek yanından geçen çay. Köyün kenarından
geçerek Adaköy’de Kocaçay ile birleşip, Çeltikçi’den Karacabey’e doğru
akıyor. Çayın yatağı çok geniş.
Köyün kenarından 1973 yılına
kadar İzmir-Bursa yolu geçiyor. Küçük Karadere Çayı üzerinde Taşköprü. Köy
adını bu köprüden almış. Köprünün yapıldığı tarihi bilen yok. Ancak
Cenevizlilerden kalma olduğu bazı kaynaklarda yazıyor. 1951 yılında tamir
gören köprünün boyu 160 m. Kemerli köprünün en büyük kemer 8 m. 60 cm.
eninde, yaklaşık 6 m. Yüksekliğinde. Köprünün eni ortalama 3 m. 60 cm.
Taşköprü’den girişte bir
kemer, ortada iki kemer, en sonda iki kemer vardı. Diğer kemerler toprakla
kapanmış veya yıkılmış. Kemerlerin yıkık olduğu yere demir patika yapılmış.
Demir patikanın uzunluğu 11 m. Kemer sayısı tahmini olarak 15-20 olabilir.
Taşköprü 1973 yılına kadar çalışmış. Yol güzergâhı değişince kullanılmamış.
Köprü de korunmamış. Çayın yatağı tarla haline gelmiş.
1961 yılında Susurluk ve
Kirmasti Çayları bir kez daha taşmış ve Yahyaköy – Taşköprü arasındaki
Balıkesir yolu 4 gün kapanmış, yolcular otobüslerin üzerinden askeri
helikopterlerle kurtarılmıştı. (Mustafakemalpaşa Belediyesi Sitesi)
Köprünün çıkışında İsmail Hakkı Eğrilmez’in
Arnavut’un Hanı vardı. Hanın içinde kahvehane de vardı. At ve at arabaları
ile yolculuk yapanlar handa kalırlardı. Handan kalan sadece bir yığın taş
vardı. Hanın bulunduğu tarlada yonca ekiliydi. Köy çocukları köprüde
otobüsleri bekler, gazete gazete diye bağırır, otobüsten gazete verirlerdi,
diye anlatıldı. En çok da Doğan Körfez otobüsleri verirdi.
Mezarlık altında
Hulusi’nin su değirmeni varmış. Değirmenin binası duruyor. Duvarları yerli
tuğla ile örülmüş. Çatısındaki kiremitlerin bazıları kırılmış, çökmeye yüz
tutmuş. Muhtar yaklaşık 100 yıllık olduğunu söyledi. Değirmen ile ilgili
araç-gereç kalmamış. Yani kültür yok olmuş.
Her yıl mayıs ayında
köy hayırı yapılır. Muhtarlık ve köy halkı işbirliği ile pilav pişirilir,
köylüler, komşu köylüler ve misafirler pilav ayran yerler, sohbet ederler.
TAŞKÖPRÜ KÖYÜNÜ GÜZELLEŞTİRME VE KALKINDIRMA DERNEĞİ
AMAÇ: Köyü ticari, iktisadi ve sosyal alanlarda
kalkındırma, köy içi, köy dışı yolları onarmak, gerektiğinde yenilerini
yapmak. Açıkta bulunan pisliklerin çevreye yayılmasını önlemek. Köy içi ve
dışı tesisleri koruma, onarımlarını yapma. Köy içi dikilen kavak
fidanlığının v.s. ağaçların bakım ve korunmalarını, yetiştirmelerini
sağlama, yenilerini dikmek, yetiştirmek. Köyün orta malı olan cami, köprü
gibi ortak malların yapım, onarımları ile ilgilenmek. Köylüye sportif
alanlarda yardımcı olmak. Köylüye yurt ve dünya olayları hakkında sohbet ve
toplantılar düzenleyerek uyarmak. Fakir okul çocukları, asker aileleri,
bakıma muhtaç fakir, aciz hastalara her türlü maddi-manevi yardımda
bulunmak. Kur’an-ı Kerim kursu açmak. Köyde okuma-yazma kursları açmak.
KURUCULAR: Yusuf Aygün Süleyman oğlu, 1932 doğumlu;
Şerafettin Mail Mahmut oğlu, 1931 doğumlu; Kadir Seniç Kasım oğlu, 1945
doğumlu; Şahin Kıvrak Kazım oğlu 1930 doğumlu; Adem Paşaoğlu Beytullah oğlu,
1932 doğumlu; Ahmet İlhan İsmail oğlu, 1936 doğumlu; Osman Engin Ali oğlu,
1939 doğumlu; Ömer Bican Ahmet oğlu, 1932 doğumlu; Hayrettin Seymen İdris
oğlu, 1946 doğumlu; Hilmi Göç M Ali oğlu 1926 doğumlu
Kulüp ile ilgili bilgi 12.1.1974 tarihli 14 Eylül
Gazetesi’nden alınmıştır.
KAYNAK KİŞİLER: Muhtar Sezai Çapkın (1960-), Emin
Kenar (1961-), Ali Osman Yıldırım (1937-), Hasan Ali Engin (1960-), Bekir
Çelebi (1949-).
25.1.2023
Kaynak:
https://mucadelegazete.com/taskopru
|